Đối với hầu hết suy nghĩ của mọi người, các sa mạc là những nơi khô cằn nhất Trái Đất, là một nơi khắc nghiệt và chứa đựng đầy rẫy sự hiểm nguy và chết chóc. Thế nhưng với Ai Cập cổ đại những sa mạc này lại là một "báu vật" góp phần đáng kể giúp họ phát triển rực rỡ trong quá khứ. Nói một cách đơn giản, chính những sa mạc chết chóc này lại cung cấp cho Ai Cập cổ đại những nguồn tài nguyên kinh tế quan trọng.
Sa mạc – Kho tàng vô giá với người Ai Cập cổ đại
Ai Cập chủ yếu được tạo thành từ các sa mạc bao quanh Thung lũng sông Nile xanh tươi và những thành phố sôi động, nhộn nhịp của nó. Ở phía tây của Thung lũng sông Nile là sa mạc Libya và ở phía đông là sa mạc Ả Rập và Sinai.
Trong thời điểm hiện tại, những sa mạc này có thể trở nên xa lạ với người Ai Cập hiện đại. Nhưng trong quá khứ những người Ai Cập cổ đại đã từng có một lịch sử phát triển lâu dài và gắn bó mật thiết với những vùng đất cằn cỗi này. Chúng đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong sự phát triển văn hóa và xã hội lúc bấy giờ.
Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện và cho thấy rằng cách đây hơn 8000 trước những sa mạc bao quanh Ai Cập đã từng là một thảo nguyên rộng lớn với hệ động vật hoang dã vô cùng phong phú.
Cây cối đã từng phủ khắp các sa mạc này, thế nhưng biến đổi khí đậu đã xảy ra và đã biến chúng thành những sa mạc khô cằn như ngày nay. Sự thay đổi này được xác định là xảy ra vào khoảng 6000 năm trước, chính điều này đã tạo ra một cuộc di cư mạnh mẽ của những người cổ đại vào Thung lũng sông Nile tươi tốt, giàu nước. Từ đó khởi đầu sự phát triển mạnh mẽ của nền văn minh Ai Cập cổ đại như chúng ta đã biết.
Đối với người Ai Cập cổ đại, sa mạc được coi là những nơi nguy hiểm khi gắn liền với loạt rủi ro như cướp bóc, các trận bão cát và các mối đe dọa khác. Tuy nhiên, người Ai Cập cổ đại cũng rất quen thuộc với các sa mạc.
Có thể bạn chưa biết những người Ai Cập cổ đại sống tại Thung lũng sông Nile thậm chí đã mạo hiểm vào cả hai sa mạc để thám hiểm trước khi nhà nước Ai Cập cổ đại hình thành. Sự kiện này đã xảy ra cách đây hơn 5000 năm.
Sau khi nhà nước Ai Cập cổ đại hình thành thì vai trò của các sa mạc thậm chí còn trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Những vùng đất hoang đầy cát của Ai Cập là khu vực tài nguyên quan trọng cho các pharaoh đầy tham vọng.
Trong thời kỳ Cựu Vương quốc, người Ai Cập cổ đại đã chinh phục hàng loạt các ốc đảo màu mỡ của Sa mạc phía Tây vì đây là những khu vực nông nghiệp trù phú và cũng có đầy đủ các nguồn tài nguyên khoáng sản hữu ích.
Một báo cáo nghiên cứu đã ghi lại rằng "Theo thời gian, khu vực này đã trở thành một nguồn cung cấp khoáng chất quý hiếm. Thủy tinh và đồng ở sa mạc Libya là một trong những vật liệu được đánh giá cao nhất lúc bấy giờ".
Đồng rất quan trọng đối với người Ai Cập cổ đại và cho phép họ trở thành những nhà xây dựng vĩ đại. Chúng được sử dụng để sản xuất các công cụ cần thiết để gia công các khối đá xây dựng các ngôi đền và kim tự tháp và được lấy chủ yếu từ bán đảo Sinai. Nhờ có đồng, người Ai Cập cổ đại đã có thể hoàn thành các công trình xây dựng như kim tự tháp ở Giza và lăng mộ ở Thung lũng các vị vua.
Các lăng mộ tráng lệ của các pharaoh cổ đại, bao gồm cả Tutankhamun, sẽ không ngoạn mục như vậy nếu không có các nguồn tài nguyên được tìm thấy trong các sa mạc bao quanh Thung lũng sông Nile.
Nếu không có các nguồn tài nguyên quan trọng thu được từ các sa mạc của nó, "hình ảnh của nền văn minh Ai Cập cổ đại có thể hoàn toàn khác với nền chúng ta biết.
Người Ai Cập cổ đại – Những chiến binh chinh phục sa mạc thuần thục
Có bằng chứng cho thấy người Ai Cập cổ đại thường phát động các cuộc thám hiểm sa mạc. Họ đã sử dụng một số lượng lớn lừa trong những chuyến thám hiểm được tổ chức cao và thậm chí có những trạm dừng do nhà nước xây dựng, để hỗ trợ các nhiệm vụ tìm kiếm tài nguyên này.
Tất cả các loại bằng chứng từ các cuộc thám hiểm của Ai Cập có thể được tìm thấy trên các sa mạc và ốc đảo xung quanh Thung lũng sông Nile. Có rất nhiều bản khắc và chạm khắc đã được tìm thấy ở những nơi khó ngờ nhất. Ví dụ, gần ốc đảo Dakhla, có những bản khắc có thể được thực hiện bởi các thành viên của một đoàn lữ hành, những người đã được Khufu, một trong những pharaoh vĩ đại nhất của Vương quốc Cổ, gửi đến khu vực này.
Các bức chạm khắc của thần sa mạc Set cũng đã được tìm thấy trên các sa mạc của Ai Cập. Thần Set là một vị thần của Ai Cập cổ đại quản lý các sa mạc chết chóc. Những bức phù điêu có chạm khắc hình của vị thần này thường được người Ai Cập mang theo nhằm cầu mong Set sẽ bảo vệ họ thoát khỏi các cuộc tấn công của bão cát sa mạc.
Một bức phù điều có hình ảnh của một pharaoh cũng đã được phát hiện trong sa mạc, nơi có thể đánh dấu một địa điểm cho các giao dịch chính thức, hoặc như một lời tuyên truyền để cho người dân địa phương thấy sức mạnh của người cai trị xa xôi của họ.
Sa mạc – nắm giữ các tuyến đường giao thương quan trọng
Các sa mạc của Ai Cập cũng rất quan trọng vì các tuyến đường thương mại đan xen nhau, đặc biệt là từ Nubia và nguồn tài nguyên vàng và ngà voi dồi dào của nó. Những tuyến đường thương mại này rất quan trọng đối với sự tăng trưởng và phát triển của nền văn minh Ai Cập cổ đại.
Ngoài ra trong thời kỳ cai trị của các pharaoh thì các tù nhân chính trị và tội phạm cũng bị đưa đến các ốc đảo.
